ASIC Madenciliği

ASIC madenciliği, ASIC ekipmanı kullanarak kripto para madenciliği yapma işlemidir. Bu sistemler özel olarak madencilik için üretildiğinden, sıradan bir masaüstü veya dizüstü bilgisayardan çok daha hızlı bir üretim hızı sağlarlar.

ASIC (Uygulamaya Özel Tümleşik Devre)

ASIC sadece belli bir uygulamada çalışacak şekilde üretilmiş tümleşik devredir. Genel amaçlı mikroişlemcilerin ve mikrodenetleyicilerin aksine, belirli özel bir görevi yerine getirmek üzere tasarlanmış tümleşik devrelerdir. Yapabildikleri tek şey özet hesaplamaktır. Başka hiçbir işte kullanılamazlar. Mesela, sadece dijital ses kayıt cihazında veya yüksek verimlilik gerektiren Bitcoin madenciliğinde kullanılmak üzere tasarlanırlar.

Aya Yolculuk

Kripto paranın aşırı bir fiyat artışından geçme sürecidir. “Aya yolculuk” olarak bilinir.

Adam Back

1970 doğumlu İngiliz kriptolog Dr. Adam Back, blokzincirin kurucu insanlarından biri olarak biliniyor. Back’in yaptığı en büyük katkı, bugün kripto paralarda kullanılan İş İspatı (Proof of Work/PoW) sisteminin zeminini oluşturan HashCash’i yaratmış olması. 1997 yılında spam e-postaları engellemek için tasarlanan HashCash, zaman içinde blokzincir teknolojisinde kullanılınca bugünkü ününe kavuştu. University of Exeter’de bilgisayar bilimleri alanında doktora yapan Back, hayatı boyunca kriptografi, güvenlik teknolojileri ve kişisel bilgilerin gizliliği konularıyla meşgul oldu. Bitcoin gibi birçok kripto paranın Bizans Generalleri problemini çözme biçimi Adam Bac’in HashCash protokolüne ve bu protokolün temelinde yatan işlem kanıtı sistemine (PoW-İş İspatı) dayanıyor. Adam Back, Bitcoin İzahname’sinde yer alan isimlerden biridir.

Algoritmik işlemler

Algoritmik işlem; zaman, fiyat ve hacim gibi önceden tanımlanmış ve programlanmış kriter ve komutlardan yararlanarak bilgisayar tarafından menkul kıymet işlemi gerçekleştirme yöntemidir. Satım ve alım kararlarını vermek için insan gözetiminde matematiksel modeller ve karmaşık formüller kullanılır. Algoritmik işlemler; spekülasyon, arbitraj ve trend stratejileri dahil olmak üzere çok çeşitli amaç için kullanılır. Genelde yüksek frekanslı işlemlerden oluşur.

Algoritma

Algoritma, belli bir problemi çözmek veya belirli bir amaca ulaşmak için tasarlanan yoldur. Algoritma programlama dili değildir. Programlama diline yön veren yöntemler dizisidir. Matematik ve bilgisayar bilimlerinde bir işi yerine getirmek için adımlar halinde tasarlanmış sonlu işlemler kümesidir.

Arbitraj

Arbitraj, bir varlığı aynı anda farklı platformlarda veya borsalarda alarak ve satarak fiyat farkından (genellikle yüzde olarak küçüktür) yararlanma stratejisidir.

AltFi (Alternatif Finans)

Altfi, bankalar ve sermaye piyasalarından oluşan geleneksel finans sistemi dışında gelişen finansal kanalları, platformları ve araçları tanımlayan bir terimdir. AltFi, alternatif finans uzayının iki temel alanına odaklanır; P2P kredi (kişiden kişiye finansman) ve kitle fonlaması.

Altcoin

Altcoin’ler, Bitcoin’in başarısından sonra piyasaya sürülen Bitcoin’e alternatif kripto para birimleridir. Altcoin terimi, Bitcoin dışındaki tüm kripto para birimlerini ifade eder.

Blockstack

Blockstack, kullanıcıların verilerine tamamen sahip oldukları ve verilerini kontrol ettikleri yeni bir blockzincir tabanlı, merkezi olmayan bir internet platformudur. Verileri kullanabilecek ağ uygulamaları, kullanıcının tarayıcısında yerel olarak çalıştırılır. Blockstack’teki her şeye erişmek için uyumlu bir tarayıcı yeterlidir. Blockstack, Facebook gibi harici bir sitede veya WhatsApp gibi bir uygulamada veri yüklemeden veri paylaşımı yapılmasını sağlar. Blockstack, Temmuz 2019’da halka arz yoluyla dijital jeton satmak için SEC’den onay alan ilk şirket oldu. Blockstack ilk kripto para arzını (ICO), CoinList platformu aracılığıyla Kasım 2017’de gerçekleştirildi.

Bitcoin Cash

Bitcoin cash, Ağustos 2017’de Bitcoin blokzincirinden zorunlu çatallanma ile oluşturulmuş bir kripto paradır. Bitcoin’deki onay sürelerinin uzaması ve işlem komisyonlarının artması Bitcoin Cash fikrini gündeme getirdi. Bu duruma çözüm getirmek için önerilerden bir tanesi de blok büyüklüğünü 1 MB’tan 8 MB’a çıkarmak idi. Bitcoin Cash, blokların boyutunu artırarak daha fazla işlemin gerçekleştirilmesine izin verdi. Bitcoin Cash Kasım 2018’de başka bir çatallanma daha geçirdi ve Bitcoin Cash ABC ve Bitcoin Cash SV (Satoshi Vizyonu) olarak ayrıldı. Bitcoin Cash’in arzı Bitcoin’de olduğu gibi maksimum 21 milyon adet olarak belirlenmiştir. Bitcoin Cash, kendine ait blokzinciri olan bir kripto paradır.

Bitcoin Core

Bitcoin’in kurala dayalı bir para politikası vardır. Bu para politikası da Bitcoin Core (Bitcoin’in kullanılmasını sağlayan açık kaynak yazılım) protokolünün bizzat kendisidir. Bitcoin Core, kullanıcıların Bitcoin ağı ile etkileşime girmesini sağlayan yazılımdır. Bir işletmeye veya kuruluşa ait değildir. Açık kaynak yazılımdır, dünya çapındaki geliştiricilerden oluşan bir topluluk tarafından güncellenir ve geliştirilir. Bu yazılım başlangıçta Satoshi Nakamoto tarafından “Bitcoin” ismi ile yayınlandı. Daha sonra herhangi bir karışıklığa yol açmaması için Bitcoin Core olarak yeniden adlandırıldı.

Bizans hata toleransı

Katılımcılarından biri ya da birkaçında bir aksaklık/hata meydana geldiğinde doğru ya da doğruya yakın sonuçlar verebilen sistemler Bizans Hata Toleransına sahip sistemler denir. Bu özellik Blokzincir gibi dağıtık mimariye sahip olan platformlar için son derece kritiktir. Bizans Hata Toleransı aslında üç temel konuyu içinde barındırmaktadır. Birincisi, merkezi otoritesi olmayan (lidersiz) bir topluluğun üyeleri ortak bir paydada buluşabilmelidir. İkincisi, bu uzlaşı kötü niyetli katılımcılara rağmen sağlanabilmelidir. Üçüncüsü, bu sistem hata toleranslı olmalıdır yani sistemdeki katılımcıların biri ya da birkaçında bir aksaklık/hata meydana geldiğinde sistem doğru ya da doğruya yakın sonuçlar verebilmelidir.

Bizans Generalleri Problemi

Bizans Generalleri Problemi, bilgisayar biliminden gelen bir kavramdır. Özellikle dağıtık yapılı bilgi işlem sistemlerinde bileşenlerden bir ya da birkaçının arızalanıp arızalanmadığı konusunda yeterli bilgiye sahip olunamadığı durumu ifade eder.

Blok ödülü

Blokzincir ağında başarıyla doğruladıkları ve oluşturdukları her blok için kripto para madencilerine verilen ödüldür. Blok ödülü, bloğun içindeki tüm işlemlerin komisyonlarından ve ilgili blok için önceden belirlenmiş teşvikten oluşur.

Çanta Taşıyıcısı (İstemeden Uzun Vadeli Yatırımcı Konumuna Düşmek)

Çanta taşıyıcısı kavramı, yatırım yaptığı finansal aracın değeri sıfıra doğru gitse de ondan vazgeçmeyen yatırımcı için kullanılır. Kripto para dünyasında, değeri uzun vadeli düşüş trendinde bile olsa yatırım yaptığı kripto parayı elinde tutan yatırımcı olarak bilinir.

Çoklu Zincir

Çoklu zincir, farklı blokzincir ağlarını bütünleştiren platformdur. Farklı dağıtık defter teknolojilerini birbiriyle uyumlu hale getirir.

DApp (Merkezi olmayan uygulama)

DApp tek bir bilgisayardan ziyade bir blokzincir veya P2P (kişiden kişiye) ağında çalışan dijital uygulama ve programdır. Merkezi bir otoritenin kapsamı ve kontrolü dışındadır. Uber veya Facebook gibi standart web uygulamaları merkezi bir kuruluş tarafından işletilir. Bu uygulamaların birçok kullanıcısı vardır ve merkezi bir kuruluş tarafından kontrol edilir. Bunlardan farklı olarak, DApp’ler bir P2P veya blokzinciri ağı üzerinde çalışır. P2P ağının bir parçası olan bilgisayarlarda çalışan BitTorent birden çok kullanıcının içerik tükettiği ve ürettiği merkezi olmayan bir uygulamadır. Kripto para birimleri bağlamında, DApp’ler açık kaynaklı, merkezi olmayan bir ortamda bir blokzincir ağı üzerinde çalışır ve herhangi bir otorite tarafından kontrol edilemez. Ethereum Blokzinciri üzerindeki akıllı sözleşmeler blokzincir tabanlı bir DAPP örneğidir.

Ethereum Yorum İsteği

ERC, Ethereum Yorum İsteği anlamına gelen bir kısaltmadır. ERC’ler, uygulama, akıllı sözleşme ve ürün geliştirmek isteyenler için Ethereum ekosistemindeki kuralları ve standartları belirler.

Finansın Demokratikleşmesi

“Finansın demokratikleşmesi” terimi, finans sektöründeki kontrolü seçilmiş birkaç büyük banka/finans kuruluşunun elinden alma ve gücü halka dağıtma sürecini ifade eder.

Finansal Tabana Yayılma

Finansal tabana yayılma finansal hizmetlere ihtiyaç duyan tüm bireylerin ve işletmelerin ihtiyaç duydukları finansal ürünlerin tamamına erişebilmelerini ve bunları kullanabilmelerini sağlamaktır. Ayrıca bu ürünlerin finansal kuruluşlar tarafından etkili ve sorumlu bir şekilde sunulmalarını ve bireylerin ve işletmelerin bu ürünleri kullanabilmek için gerekli bilgi ve becerilere sahip olmalarını temin etmektir. Kavram olarak, finansal tabana yayılma, finansal hizmetlere uygun erişimi, finansal tüketicilerin korunmasını ve finansal okuryazarlığın tamamını içerir.

Geçici Çatal

Geçici çatal, iki veya daha fazla madencinin benzer zamanlarda aynı sıradaki bloğu oluşturduğunda meydana gelir. Bu durumda sistemde birden fazla zincir ilerlemeye başlar. Böyle bir durum sistem açısından bir sorun teşkil etmez çünkü madenciler karşılarına birden çok zincir çıktığında zorluk derecesi daha yüksek olan zinciri tercih edeceklerdir. Herkes bu kurala uyduğundan dolayı farklı zincirlerden biri sistem tarafından dışlanacak, diğeri yaşamaya devam edecektir. Dışlanan zincirin son bloğu böylece geçerliliğini yitirmiş olacaktır. İşte bu bloğa “öksüz blok” denir.

Gavin Andresen

Gavin Andresen, Bitcoin’in ilk aşamalarındaki katkılarıyla tanınan Amerikalı bir bilgisayar bilimcisi ve yazılım geliştiricisidir. Andresen, Satoshi Nakamoto’nun 2010’da ortadan kaybolmasının ardından Bitcoin Core’un (Bitcoin ağındaki kullanıcıların iletişimini sağlayan yazılım) baş geliştiricisi rolünü üstlendi. Andresen, 2012’de kurulan Bitcoin Vakfı’nın baş bilim insanı olarak da görev yaptı. Ayrıca, Andresen, Bitcoin’in blok boyutunun artırılması için mücadele etti. 2015 yılında, Andresen ve Mike Hearn, Bitcoin blokzincirini çatalladı ve daha büyük blok boyutuna sahip Bitcoin XT’yi yarattı. Gavin Andresen, Satoshi’nin orijinal vizyonuna en yakın zincir olarak tanımladığı Bitcoin Cash’i de destekleyen isimlerden biri oldu.

Üzgünüz, bu harfte kelime bulunamadı.

IOTA (MIOTA)

Nesnelerin İnterneti (IoT; Internet of Things) için tasarlanmış bir kripto paradır. 2014 yılında kurulan IOTA Vakfı’nın amacı IoT dünyasının sorunlarına çözüm önerileri geliştirmektir. 13 Haziran 2017’de ortaya çıkan bir kripto paradır ve toplam 2,7 katrilyon adet IOTA üretilmiştir. Diğer kripto paraların işleyişinde alışageldiğimiz blok, blokzincir ve madenciler yoktur. Blokzincir tabanlı olmayan ilk kripto paradır. Tangle denilen bir yapı üzerine kurulmuştur. İşlemleri madencilerin yerine işlem yapanlar doğrular. IOTA’da her işlem gerçekleştirmek istediğinizde, geçmişteki iki adet işlemi doğrulamanız gerekir. Ancak muhasebe defteri (Defter-i Kebir) ise Bitcoin’de olduğu şekliyle merkezi olmayan yapıda ve herkesin erişimine açıktır.

Üzgünüz, bu harfte kelime bulunamadı.

Kripto Para Tozu

Kripto para tozu, belirli bir cüzdanda veya adreste bulunan düşük miktarlı kripto paradır. Parasal karşılığı işlem yapma maliyetinden (komisyon) daha düşük olduğu için işlem yapmak imkansızdır. Cüzdandaki kripto paranın bakiyesi artana kadar işleme tabi olamaz. Cüzdan ve kripto para sayısı arttıkça kripto tozunun büyüklüğü de artmaktadır.

Kripto Para/Jeton Yakmak (Coin Burn)

Kripto para ya da jeton yakmak kripto para ya da jetonların bir kısmını kalıcı olarak dolaşımdan çıkarıp toplam arzı azaltmaktır. Yakma işleminin birçok amacı olabilir; bunlardan biri fiyatı dengelemektir. Bir şirketin borsada işlem gören mevcut hisse sayısını azaltmak için kendi hisselerini satın almasına benzer.

Kara Para Aklama

Kara para aklama, yasadışı faaliyetlerle elde edilen kazancın, yasal yollarla kazanılmış gibi sisteme sokulmasıdır.

Kripto Para Borsası (Dijital Para Borsası)

Kripto para borsası, kullanıcıların kripto paraları alıp satabilecekleri bir platformdur. Bu platformlar kripto paralardan fiat paralara ya da diğer kripto paralara dönme imkanı sunar.

Kitle Fonlaması

Kitle fonlaması, yeni bir iş girişimini veya projeyi finanse etmek için çok sayıda kişiden küçük miktarlarda sermaye sağlanmasıdır.

Litecoin

2011 yılında piyasaya sürülen Litecoin, Bitcoin modeline dayalı alternatif bir kripto para birimidir. Litecoin, MIT mezunu ve eski bir Google mühendisi Charlie Lee tarafından oluşturuldu. Litecoin açık kaynak yazılım ile oluşturulmuş eşler arası kripto para projesidir. Herhangi bir merkezi otorite tarafından düzenlenmez. Bitcoin’in arzı maksimum 21 milyon adet iken Litecoin’in maksimum arzı 84 milyon olarak belirlenmiştir. Diğer taraftan da blok üretme ortalama süresi (hedeflenen süre) 10 değil 2,5 dakikadır. Bitcoin platformundan bir diğer farkı ise kullandığı algoritmadır. Litecoin, SHA-256 yerine Scrypt kullanır. Bitcoin, kripto para dünyasının altını olarak bilinirken Litecoin de kipro evrenin gümüşü olarak anılır.

Lambo

Lambo, kripto para yatırımcılarının zengin olmaları halinde sembolik olarak satın almayı vaat ettikleri egzotik İtalyan spor otomobili Lamborghini’nin kısaltılmış halidir.

Mobil Ödeme

Mobil ödeme, bir mobil cihaz üzerinden yapılan dijital ödemedir. Mobil ödeme ile işlem, işlemi yapan kişinin coğrafi konumundan bağımsız olarak gerçekleştirilebilir. Bunun için tablet veya cep telefonu gibi taşınabilir bir elektronik cihaz kullanılır.

Madencilik Teçhizatı

Madencilik, karmaşık bir matematik problemini çözerek bilgileri doğrulamak ve bu bilgileri yeni bir blok ile blokzincire kaydetmek için bilgisayar gücü kullanmaktır. Madencilik teçhizatı, madencilik görevini gerçekleştirmek için özel olarak tasarlanmış bir bilgisayar sistemidir.

Monero

Monero’nun yaratıcısı CryptoNote’tur. Çeşitli kripto paralara katman protokolleri (yani kriptoloji) üreten bir şirkettir. İlk olarak Temmuz 2012’de Bytecoin (Bitcoin ile karıştırılmasın) çıkardılar. 18 Nisan 2014’teki mecburi çatallanma ile Bitmonero hayatımıza girdi. Bu yeni kripto paranın adını hemen sonrasında Monero olarak değiştirdiler.

Monero açık kaynak kodlu ve merkezi olmayan yapıda kaydı tutulan bir kripto para. Bitcoin’de olduğu gibi işlemleri bloklara kaydediliyor, bloklar doldukça birbirlerine zincirleniyor ve madencilik yapılarak üretiliyor. işlemlerin bloklara kaydedildiği, bloklar dolunca birbirlerine zincirlendiği ve madencilik yaparak yeni üretimlerin yapıldığı bir kripto paradır. Yani, buraya kadar Bitcoin yapısıyla bire bir aynısı. Blok üretim hedef süresi 2 dakikadır. Monero’nun en ayırt edici özelliği, blokzincirinin her işlemde gönderen, alıcı ve miktar için yüksek düzeyde anonimlik sunmasıdır.

Nick Szabo

Nick Szabo, akıllı sözleşmeler ve dijital para alanındaki araştırmalarıyla tanınan bir bilgisayar bilimcisi, hukuk bilimcisi ve kriptologtur. Kripto para, blokzincir ve akıllı sözleşmeler dünyasındaki efsane isimlerden biri olarak kabul edilir. Szabo, 1998’de Bit Gold adını verdiği merkezi olmayan bir kripto para mekanizması tasarladı. Bit Gold projesi hiçbir zaman hayata geçmedi ama yine de Szabo’nun öne sürdüğü ilkeler Bitcoin’de hayat bulmuş oldu. Nick Szabo aynı zamanda bugün merkeziyetsiz dünyasının temelini oluşturan akıllı sözleşmelerin de fikir babası olarak biliniyor.

Üzgünüz, bu harfte kelime bulunamadı.

Üzgünüz, bu harfte kelime bulunamadı.

Üzgünüz, bu harfte kelime bulunamadı.

Üzgünüz, bu harfte kelime bulunamadı.

Şifre Çözme

Şifre çözme, şifreleme işleminin tersidir. Şifre çözme, şifreleme yoluyla anlaşılamaz hale getirilmiş verileri şifrelenmemiş biçimine dönüştürme işlemidir. Şifre çözme işleminde, anlaşılmaz bir mesaj veya bilgi üçüncü şahıslar tarafından kolayca anlaşılabilecek başka bir forma dönüştürülür. Şifre çözme, manuel veya otomatik olarak yapılabilir.

Soğuk cüzdan

Kripto para cüzdanları “sıcak” ve “soğuk” cüzdanlar olarak ikiye ayrılır. İnternete bağlı ise sıcak cüzdan, değilse soğuk cüzdan denir. Soğuk cüzdan, soğuk depolama teknolojisi kullanan dijital bir cüzdandır. Soğuk cüzdan, tamamen çevrim dışı olan ve kripto para birimlerini depolamak için kullanılan bir cüzdandır. Soğuk depolama olarak da bilinir.

Şifreleme

Şifreleme, bir mesajı veya bilgiyi, yetkili kişiler dışında hiç kimse tarafından kolayca anlaşılamayan başka bir biçime kodlama işlemidir.

Şifrepunk

İlk kez 1993 yılında Eric Hughes’un “Bir Şifrepunk’un Manifestosu” isimli çalışmasında kullanılmış bir terimdir. Sosyal ve politik değişim için kriptografi ve mahremiyeti artırıcı teknolojilerin yaygın kullanımını aktif olarak savunan kişi anlamına gelir.

Soğuk saklama (Çevrim dışı saklama)

Soğuk saklama, kripto paraları çevrim dışı (İnternete bağlı olmayan) saklama yöntemidir. Böylelikle, çevrim içi sistemlerdeki güvenlik açıkları ve yetkisiz erişim olasılığı azaltılır.

Toz Saldırısı

Toz saldırısı, bilgisayar korsanlarının ve dolandırıcılarının başkalarının kişisel cüzdanlarına küçük miktarlarda jeton ya da kripto para göndererek kullanıcıların gizliliğini kırmaya çalıştıkları kötü amaçlı bir faaliyettir.

Üçlü açmaz

Blokzincir üçlü açmazı, kripto para birimleri için en zorlu engellerden biridir. İlk kez, Ethereum’un geliştiricisi Vitalik Buterin tarafından ortaya atılmış bir kavramdır. Blokzincir üçlü açmazı; bir Blokzincir geliştirirken “ölçeklenebilir”, “güvenli” ve “merkeziyetsiz” özelliklerinin aynı anda en üst düzeyde var olamayacağını ifade eder. Güvenli ve ölçeklenebilir bir Blokzincir’de merkeziyetsizlik özelliğinin zayıf olacağını, ölçeklenebilir ve merkeziyetsiz bir Blokzincir’de güvenliğin tehditlere açık kalacağını, güvenli ve merkeziyetsiz bir Blokzincir’de de ölçeklenebilir özelliğinin istenilen düzeyde olmayacağı anlamına gelir.

Üzgünüz, bu harfte kelime bulunamadı.

Üzgünüz, bu harfte kelime bulunamadı.

Üzgünüz, bu harfte kelime bulunamadı.

Üzgünüz, bu harfte kelime bulunamadı.

Üzgünüz, bu harfte kelime bulunamadı.